Đã trở thành thông lệ, hàng năm vào dịp tháng 3 âm lịch, thành phố Hưng Yên lại tưng bừng tổ chức Lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến với nhiều hoạt động văn hóa, tín ngưỡng kết hợp với những trò chơi dân gian truyền thống.
Theo dòng lịch sử, khu vực Phố Hiến xưa nằm trên vùng đất thành phố Hưng Yên ngày nay vào thế kỷ 16, 17 đã từng là lỵ sở của trấn Sơn Nam, từng nổi tiếng với câu ca “thứ nhất kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến”. Đây là vùng đất địa linh nhân kiệt, có bề dày lịch sử văn hóa truyền thống phong phú. Trải qua hơn 3 thế kỷ với biết bao biến đổi của thiên nhiên và xã hội, hiện nay, thành phố vẫn bảo tồn được 182 di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật (trong đó có 01 Khu di tích Quốc gia đặc biệt, 20 di tích xếp hạng quốc gia, 26 di tích xếp hạng cấp tỉnh); gần 100 bia ký và hàng ngàn cổ vật có giá trị. Điều đặc biệt là các di tích phân bố ở khắp các phường, xã tạo thành một quần thể di tích với nền kiến trúc nghệ thuật độc đáo, chứng minh cho thời kỳ phát triển rực rỡ của một "Tiểu Tràng An" xưa, là di sản vô giá của kho tàng văn hóa dân tộc và nhân loại. Nổi bật trong đó là những di tích, như: Chùa Chuông, chùa Nễ Châu, đình chùa Hiến, đền Mẫu, đền Mây, đền Kim Đằng, Văn Miếu Xích Đằng... Quần thể di tích lịch sử văn hóa đa dạng đã tạo cho thành phố Hưng Yên một bản sắc văn hoa sâu đậm, vừa mang tính dân tộc cộng đồng vừa mang đặc trưng riêng của địa phương; đồng thời cũng tạo cho thành phố một hệ thống các lễ hội dân gian truyền thống độc đáo, với trên 30 lễ hội được diễn ra hàng năm, đã góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của địa phương.
Chương trình văn nghệ đặc sắc tại Lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến
Lễ hội văn hóa dân gian Phố Hiến năm 2019 được diễn ra từ ngày 10-12/4 (tức mùng 6-8/3 âm lịch) tại Khuôn viên Ban Quản lý khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến và khuôn viên Hồ Bán Nguyệt. Đây là lễ hội lớn của thành phố nhằm bảo tồn, tôn vinh, phát huy các giá trị lịch sử văn hóa của vùng quê Hưng Yên văn hiến và cách mạng; đồng thời quảng bá sâu rộng với bạn bè trong nước và quốc tế về con người và giá trị văn hiến của vùng đất “tiểu Kinh kỳ”, qua đó khai thác tiền năng và phát huy các giá trị văn hóa của Khu di tích Quốc gia đặc biệt Phố Hiến và các di tích khác trên địa bàn, đẩy mạnh phát triển du lịch dịch vụ và thương mai của thành phố.
Các đoàn rước tham gia lễ hội
Lễ hội năm nay diễn ra với nhiều hoạt động, trong đó, phần lễ có: lễ khai mạc; lễ dâng hương. Phần hội gồm: Hội thi cầu kiều trên cạn; kéo co; chọi gà; cờ tướng; hội thi chuyền tranh; thi nhảy bao bố; bịt mắt đập niêu; thả diều sáo; hát trên thuyền; chương trình văn nghệ đêm khai mạc…; đặc biệt lễ hội năm nay, Công ty CP Nhà hát thử nghiệm Việt Nam sẽ trình diễn vở kịch “ Dưới Ánh Đèn”, với sự tham gia diễn xuất của ca sỹ Long Nhật, NSƯT Tiến Quang, Nghệ sỹ Công Vượng, Kim Quý, Hồng Gấm, Công Dũng… Các hoạt động này sẽ khắc họa, tái hiện một cách sống động, phần nào giúp du khách mường tượng về cảnh tấp nập của Phố Hiến thời hưng thịnh.
Hát trên thuyền tại Hồ Bán Nguyệt
Hội thi kéo co
Hội thi nhảy bao bố
Đến với Lễ hội VHDG Phố Hiến, nhân dân và các du khách không chỉ được hòa mình vào không gian lễ hội mà còn là dịp để thưởng ngoạn, tìm hiểu về các di tích lịch sử - văn hóa vốn được xem là điểm nhấn về du lịch Phố Hiến. Về với thành phố Hưng Yên vào dịp lễ hội, lắng lòng để cảm nhận sâu sắc giá trị văn hóa của Phố Hiến, quý khách sẽ thấy vẫn còn đó một Nguyệt Hồ êm đềm, trong xanh chảy cùng dòng chảy của lịch sử. Vẫn còn đó các công trình kiến trúc văn hóa lịch sử và nghệ thuật độc đáo mãi trường tồn với thời gian, nơi ghi tạc công lao của các vị anh hùng dân tộc có công với nước, với dân, như: Đức Thánh Trần, Tướng quân Phạm Ngũ Lão, tướng quân Đinh Điền, tướng quân Phạm Bạch Hổ, tướng quân Lê Đình Kiên… Ngoài ra, quý khách cũng được chứng kiến những nghi lễ thành kính, những phong tục, tập quán dân gian được tái hiện sinh động qua các nghi thức dâng hương, rước kiệu, các trò chơi dân gian, được đắm mình trong không khí lễ hội truyền thống của người dân địa phương, qua đó hiểu thêm về mảnh đất và con người xứ nhãn, một mảnh đất Yên Bình- Hưng Thịnh với những con người thân thiện, hiếu khách, thanh lịch và văn minh.
Minh Ngân (Đài Truyền thanh thành phố)